۴ دی(۲۵ دسامبر) زادروز پدر شعر پارسی ; رودکی

چهار چیز مر آزاده را زغم بخرد:                             تن درست و خوی نیک و نام نیک و خرد
هر آن که ایزدش این چهار روزی کرد                            سزد که شاد زید جاودان و غم نخورد
رودکی در یک روستای رودک منطقه سغد خراسان (اینک واقع در ناحیه پنجکنت ایالت سغد جمهوری تاجیکستان) در سال ۸۵۸به دنیا آمد و در ناحیه ای نه چندان دور از زادگاهش مدفون شده است.میخائیل میخائیلویچ گراسیموف باستان شناس و انسان شناس روس گور اورا یافته و از روی بقایای استخوانهایش مجسمه اورا ساخته است. یاد و نام رودکی را باید هماره گرامی داشت چونکه وی یکی از عوامل مشترک میان پارسی زبانان در سراسر جهان است.رودکی در دوره ی سامانیان می زیست که بیش از هر خاندانی به احیای زبان و فرهنگ و سنت های ایرانیان همت گماشتند.کشورهای پارسی زبان در آسیای میانه و افغانستان به علاوه ایران همواره مراسمات مختلفی را برای گرامیداشت رودکی برگزار کرده اند و مجسمه های او در پایتخت های کشورهای های پارسی زبان نصب شده است.نکته مبهم در خصوص رودکی مربوط به عدم بینایی اوست.عده ای بر این عقیده اند که وی کور مادر زاد بوده است و عده ای نیز با توجه به برخی از اشعار وی این قضیه را رد می کنند از نابینا شدن او در اواخر عمر خبر می دهند.

گویند امیر نصر سامانی پس از شنیدن این ابیات به اقامت خود در شهر هرات پایان داد و همان دم رهسپار بخارا شد.

بوی جوی مولیان آید همی                                          یاد یار مهربان آید همی
ریگ آموی و درشتی راه او                                        زیر پایم پرنیان آید همی
آب جیحون از نشاط روی دوست                             خنگ ما را تا میان آید همی
ای بخارا! شاد باش و دیر زی                                میر زی تو شادمان آید همی
میر ماه است و بخارا آسمان                                    ماه سوی آسمان آید همی
میر سرو است و بخارا بوستان                              سرو سوی بوستان آید همی

آفرین و مدح سود آید همی                                  گر به گنج اندر زیان آید همی

---

 دانشگاه خنده شهرام شکیبا